przez Grzegorz » Pn wrz 03, 2018 17:57
Skomentuję na razie to co możemy znaleźć u samego Augustyna.
A zatem, moi bracia i siostry, trzymajmy się tego usprawiedliwienia i wzrastajmy w nim, ponieważ jesteśmy wciąż mali i niedojrzali.
(...)
Pokazano wam co musicie zrobić. Prawo mówi: "Nie rób tego i tego, rób to i to." Pokazano wam to, wyłożono, wasz umysł został otwarty, zrozumieliście co powinniście robić. Błagajcie o zdolność do wypełnienia tego, jeśli znacie moc Chrystusowego zmartwychwstania.
Zaznacza się tutaj charakterystyka augustiańskiego rozumienia usprawiedliwienia. Zasadniczym elementem usprawiedliwiającej wiary jest umiłowanie sprawiedliwości - szczera chęć czynienia tego co podoba się Bogu. Zbawienie jest dane nie temu, kto doskonale wypełnia przykazania, lecz temu, który pragnie je wypełniać z miłości do Boga. W innym miejscu Augustyn pisze: „Jeśli wykonuję to przykazanie z bojaźni przed karą, a nie z ukochania sprawiedliwości, postępuję jak niewolnik, a nie jak wolny człowiek i dlatego nie spełniam przykazania. Dobry owoc może pochodzić tylko z korzenia miłości. Jeśli zatem wiara jest czynna przez ukochanie, zaczynamy się radować z Bożego Prawa, według człowieka wewnętrznego.”[Duch a litera XIV, 26]
Bez waszej woli nie będzie w was sprawiedliwości Bożej. Wola jest tylko wasza, sprawiedliwość jest tylko Boża.
Wola jest nasza, ale uzdolnienie do wyboru wiary jest kwestią łaski. W innym miejcu Augustyn stwierdza: „człowiek sam z siebie nie ma woli wiary w Boga, lecz otrzymał ją, kiedy owa wola wiary powstała za wezwaniem Bożym z wolnej woli”. [Duch a litera XXXIII, 58] Na poziomie psychologicznym nie ma tutaj żadnej sprzeczności z poglądami Lutra - w człowieku musi pojawić się wola wiary. Różnica jest na poziomie metafizycznym, dla Augustyna wybór wiary jest przynajmniej częściowo swobodnym wyborem człowieka. Dla Lutra wybór wiary dokonany w umyśle jest całkowicie dziełem Ducha Świętego.
Interesujące jest natomiast, że Augustyn mówi o sprawiedliwości, która jest tylko Boża. To by wskazywało, że nie jesteśmy uznani za sprawiedliwych ze względu nasz stan sam w sobie, lecz ze względu na okrycie Bożą sprawiedliwością. „Bóg okrywa ludzi sprawiedliwością swoją, która "usprawiedliwia bezbożnego", nie dlatego że mają prawe serce, lecz aby je mieli.” [Duch a litera VII, 11]
Nie wracajcie do śmiertelnych marności, ubytku i brudu, myśląc, że sprawiedliwość jest wasza. Albowiem wy jesteście odnajdowani w Nim, nie mając swej własnej sprawiedliwości
Augustyn przeciwstawia sprawiedliwość z uczynków sprawiedliwości z wiary, sprawiedliwość własną sprawiedliwości Bożej. Nie dlatego, że neguje ideę uświęcenia. Sam przecież wzywa abyśmy dążyli do doskonałości. Nasze życie na ziemi podlega uświęceniu, ale pozostaje niedoskonałe. Jeśli Bóg uważa nas za sprawiedliwych to ze względu na okrycie Bożą sprawiedliwością przez wiarę, przez nasze pragnienie życia zgodnie z wolą Boga.